Aanhaalmomenten lichtmetalen velgen

[BartB]

Sinds we afgelopen zomer een wiel van de caravan verloren zijn draai ik hem ook nog wat strakker

[320iCoupe]

Ik begrijp de aanhaalmomenten eerlijk gezegd niet, kopervet op het moertje en vastdraaien met je sleutel tot het niet meer gaat, achteraf met je voet/eigen lichaamsgewicht bout nachecken en thats it... zo doe ik het al jaren, altijd goed!

[Roland]

eventueel met je voet nog draaien

Eh?

[320iCoupe]

eventueel met je voet nog draaien

Eh?

't is nog ochtend he
reeds aangepast!

[Mac]

Ben blij dat jij het onderhoud aan mijn wagen niet doet

[320iCoupe]

Ik doe het al jaren zo, meer als een ton gereden en nog nooit wat verloren of ooit dat een bout los zat , ik draai het gewoon vast tot het letterlijk geen milimeter meer kan draaien works for me. die aanhaalmomenten, nog nooit in me leven naar gekeken

Ieder z'n eigen manier

[Thys]

Vastdraaien tot je hem echt niet meer verder kunt krijgen, lijkt me veel te strak. Volgens mij zit je dan al (ver) boven de 200 nm. Nou is het misschien wat anders als je er kopervet op doet, maar toch.

Een vriend van me vertelde vandaag (hij heeft een E46) dat hij z'n wielbouten afgelopen weekend met de hand gewoon los kon draaien. Hij had er ook vet op gedaan...


...dat kan toch niet goed zijn?

[Roland]

Misschien is hij wel gewoon heeeel sterk

Nee, handmatig los kunnen draaien lijkt me nu ook weer niet goed.

Like I said: vast is vast (en dan nog een beetje)

[Mac]

Het moment waar je de bouten mee aandraait heeft te maken met twee dingen.
Ten eerste kun je uitrekenen hoe strak je een bout moet aandraaien, wil je voorkomen dat hij uit zichzelf weer losdraait. Dat heeft te maken met het draad van de bout (de spoed). Als je de bout niet strak genoeg draait, dan trilt hij dus weer los, met alle problemen van dien.
Daarnaast heeft het moment invloed op de spanning die in de bout zit. Is die spanning te laag, dan krijgt de bout steeds 'op zijn donder' als je een bocht maakt. Hij wordt dan als het ware uitgerekt. Is het aandraaimoment te hoog, dan staat er dus al een te hoge spanning op de bout, waardoor hij op een gegeven moment kan breken onder invloed van axiale kracht. Je zult hier dus ergens middenin moeten zitten.
De ingenieurs kunnen dit eenvoudig berekenen. Daarmee zijn ze voor de bouten die wij onder onze wagens hebben op een moment van 120 Nm gekomen.

Als je nu kopervet op de bouten gaat smeren, dan draai je de bout er makkelijker in dan normaal. De axiale kracht die in de bout aangrijpt is daardoor dus hoger. Sterker nog, je gaat hem een beetje extra strak aandraaien, om te voorkomen dat de bout niet losdraait. Dus.... een nog hogere kracht in de bout. De kans op afbreken van een bout neemt daarmee toe én het uit zichzelf loslopen van de bout kan ook gebeuren.

Nu wordt er in degelijke berekeningen natuurlijk met een aardig veiligheidsfactor gerekend, dus het zal allemaal niet zomaar kapot gaan. Echter houd ik me liever aan de 120 Nm zoals voorgeschreven.

[Thys]

Het viel me vandaag trouwens op hoe makkelijk de bouten eigenlijk weer los gaan als je ze net vast hebt gezet met 130 nm... Ik gok dat je dan maar een kwart van de kracht hoeft te zetten, en dat is zonder vet natuurlijk.

[320iCoupe]

Vandaar dat ik het liever doe puur op eigen kracht, vast tot het echt niet meer kan , losdraaien gaat dus ook niet meer zo makkelijk

[Thys]

Toen we voor het eerst de velgen gingen wisselen op onze E90 zaten de bouten zò vast dat gaan staan en 'veren' op een sleutel van 30 cm niet voldoende was. Een snel rekensommetje leert dat er dan al minimaal zo'n 250 Nm op staat. Uiteindelijk de bouten los gekregen door een stalen buis op de sleutel te zetten... Even was ik bang dat dat ook meteen het einde van de velgen zou zijn, maar daar was niks bijzonders aan te zien.

[320iCoupe]

Toen we voor het eerst de velgen gingen wisselen op onze E90 zaten de bouten zò vast dat gaan staan en 'veren' op een sleutel van 30 cm niet voldoende was. Een snel rekensommetje leert dat er dan al minimaal zo'n 250 Nm op staat. Uiteindelijk de bouten los gekregen door een stalen buis op de sleutel te zetten... Even was ik bang dat dat ook meteen het einde van de velgen zou zijn, maar daar was niks bijzonders aan te zien.

Exact zo stevig staan de mijne ook vast , mijn velgen stelen ze niet zo makkelijk!

[Blue-Eyes]

Vandaar dat ik het liever doe puur op eigen kracht, vast tot het echt niet meer kan , losdraaien gaat dus ook niet meer zo makkelijk

Dat doe ik dus niet..... Heb al diverse Gedore sleutels doormidden getrokken......
Vast is vast, dat klopt. Maar vaak kan ik ze nog moeiteloos ronddraaien terwijl een ander dat punt al heeft bereikt.
Ik ben blij met een momentsleutel, ik trek ze te vast of verniel de bout of gereedschap.

[Arjan]

Het moment waar je de bouten mee aandraait heeft te maken met twee dingen.
Ten eerste kun je uitrekenen hoe strak je een bout moet aandraaien, wil je voorkomen dat hij uit zichzelf weer losdraait. Dat heeft te maken met het draad van de bout (de spoed). Als je de bout niet strak genoeg draait, dan trilt hij dus weer los, met alle problemen van dien.
Daarnaast heeft het moment invloed op de spanning die in de bout zit. Is die spanning te laag, dan krijgt de bout steeds 'op zijn donder' als je een bocht maakt. Hij wordt dan als het ware uitgerekt. Is het aandraaimoment te hoog, dan staat er dus al een te hoge spanning op de bout, waardoor hij op een gegeven moment kan breken onder invloed van axiale kracht. Je zult hier dus ergens middenin moeten zitten.
De ingenieurs kunnen dit eenvoudig berekenen. Daarmee zijn ze voor de bouten die wij onder onze wagens hebben op een moment van 120 Nm gekomen.

Als je nu kopervet op de bouten gaat smeren, dan draai je de bout er makkelijker in dan normaal. De axiale kracht die in de bout aangrijpt is daardoor dus hoger. Sterker nog, je gaat hem een beetje extra strak aandraaien, om te voorkomen dat de bout niet losdraait. Dus.... een nog hogere kracht in de bout. De kans op afbreken van een bout neemt daarmee toe én het uit zichzelf loslopen van de bout kan ook gebeuren.

Nu wordt er in degelijke berekeningen natuurlijk met een aardig veiligheidsfactor gerekend, dus het zal allemaal niet zomaar kapot gaan. Echter houd ik me liever aan de 120 Nm zoals voorgeschreven.

Aardig compleet verhaal, nog een kleine aanvulling:

De bouten staan niet op spanning, dat zijn een ander type bout de zg voorspanbout. Deze zet je bewust op een bepaalde spanning om te voorkomen dat deze tijdens bedrijf elke keer door een nulgrens gaan met als gevolg vermoeiing en breuk.

De wielbout werkt op wrijving, wrijving op het schroefdraad. Als je daar vet op smeert dan gaat de wrijvingscoëfficiënt onderuit en kan de bout loslopen tijdens gebruik (als je de 120Nm gebruikt). Als je de bout veel en veel te vast zet (je gewicht erop zetten zoals ik hierboven lees), dan rek je hem een stukje uit en dat zorgt op den duur ook voor falen.

Dus nogmaals: roestige bouten schoonmaken met een staalborstel, en dan vast zetten met het juiste moment, zo hou je de boel netjes